akut tonsilit ne demek?
Akut Tonsilit (Bademcik İltihabı) Hakkında Bilgiler
Akut tonsilit, bademciklerin (tonsilla palatina) ani başlayan iltihaplanmasıdır. Genellikle viral veya bakteriyel enfeksiyonlar sonucu ortaya çıkar.
Nedenleri:
- Viral Enfeksiyonlar: En sık görülen nedenlerdir. Rinovirüs, adenovirüs, influenza (grip) ve Epstein-Barr virüsü (EBV) gibi virüsler akut tonsilite yol açabilir.
- Bakteriyel Enfeksiyonlar: En sık nedeni Streptococcus pyogenes bakterisidir (A grubu streptokok). Bu bakteri, streptokok boğaz enfeksiyonuna neden olur.
Belirtileri:
Tanı:
- Fizik muayene: Doktor, boğazı ve bademcikleri muayene eder.
- Boğaz kültürü: Bakteriyel enfeksiyonu doğrulamak için boğazdan örnek alınır ve laboratuvara gönderilir.
- Hızlı antijen testi: Streptokok enfeksiyonunu hızlı bir şekilde tespit etmek için kullanılır.
Tedavi:
- Viral Tonsilit: Genellikle belirtileri hafifletmeye yöneliktir. Dinlenme, bol sıvı tüketimi, ağrı kesiciler (parasetamol, ibuprofen) ve boğaz pastilleri önerilir.
- Bakteriyel Tonsilit: Antibiyotik tedavisi gereklidir. Genellikle penisilin veya amoksisilin gibi antibiyotikler kullanılır. Antibiyotik tedavisi, komplikasyonları önlemek ve bulaşıcılığı azaltmak için önemlidir.
- Ağrı Yönetimi: Boğaz ağrısını hafifletmek için ağrı kesiciler, boğaz spreyleri ve gargara kullanılabilir.
Komplikasyonlar:
Tedavi edilmeyen veya yetersiz tedavi edilen bakteriyel tonsilit, şu komplikasyonlara yol açabilir:
- Peritonsiller apse (bademcik çevresinde irin birikmesi)
- Akut romatizmal ateş
- Glomerülonefrit (böbrek iltihabı)
- Sepsis (kan zehirlenmesi) (nadiren)
Önleme:
- El hijyenine dikkat etmek
- Hasta kişilerle yakın temastan kaçınmak
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek (sağlıklı beslenme, düzenli uyku, egzersiz)